Enorm potentieel voor hergebruik en recyclage ligt voor het grijpen

Recent onderzoek in opdracht van Recupel toont aan dat alle Belgische gezinnen samen ongeveer 378 miljoen elektrische en elektronische huishoudtoestellen bezitten. Naar schatting bijna 46 miljoen daarvan worden niet meer gebruikt: dvd-lezers, projectoren, oude smartphones, rekenmachines … Terwijl ze vaak nog werken. Recupel roept op om die spullen in te zamelen voor hergebruik of recyclage. “Met een kleine inspanning van iedereen, zetten we een grote stap vooruit richting circulaire samenleving”, aldus Ingrid Nolet, woordvoerster van Recupel. 

Ongebruikte toestellen: enkele opvallende toppers

In totaal liggen ongeveer 46 miljoen apparaten er ongebruikt bij: zowel apparaten die nog correct werken als apparaten die defect zijn of niet helemaal betrouwbaar werken. In de top 10 van ongebruikte maar nog werkende apparaten[1] vinden we deze klassiekers: projectoren (43% werken nog!), elektrisch speelgoed (26%) en mobiele telefoons (17%).

Wel opvallend bij het ongebruikte speelgoed: dit krijgt sneller een tweede leven. Vergeleken met andere huishoudtoestellen wordt oud speelgoed makkelijk weggeschonken, verkocht of naar een tweedehandswinkel gebracht.

Het onderzoek toont ook aan dat grote, vaak gebruikte apparaten sneller afgedankt worden dan kleinere. Fornuizen bijvoorbeeld, wasmachines of vaatwassers.

Steeds meer kleinere toestellen, steeds grotere zorgen?

Wist je dat elk huishouden ongeveer 77 elektrotoestellen bezit? Vooral grote apparaten zoals wasmachines en vaatwassers,  en kleine huishoudtoestellen. Deze laatste categorie groeit trouwens voortdurend: de trend naar steeds kleinere toestellen is onmiskenbaar. Zo had elk gezin in 2017 gemiddeld 15,5 ICT-apparaten (schermen, computers, smartphones), tegenover ongeveer 14,7 in 2015.

Het zijn vooral die kleine huishoudtoestellen – die relatief goedkoop zijn – die bij het huishoudelijk afval belanden. Denk maar aan zaklampen/fietslampen (18%), hoofdtelefoons (18%) en rekenmachines (16%). 

“We blijven de burger sensibiliseren over de correcte manier om klein elektro af te danken, en onze campagnes hebben wel degelijk succes!", benadrukt Ingrid Nolet. “Zo hebben we in 2017 meer dan 38 miljoen elektrotoestellen ingezameld. Een stijging van 17,4% ten opzichte van 2016".

Positief nieuws voor het milieu en de mobiliteit: bijna 17% van de Belgische gezinnen heeft een elektrische fiets. Een stijging van liefst 30%, vergeleken met 2015. Zijn er toestellen waarvan we er steeds minder hebben? Zeker. Vaste telefoons en – dat is nauwelijks een verrassing – beeldbuistelevisies.

Elke Belg een mijnbouwer

“Belgen staan er misschien nog te weinig bij stil waarom en hoe makkelijk ze die ongebruikte toestellen een tweede leven kunnen geven of recycleren om er de grondstoffen uit te recupereren. Zo evolueren we naar een circulaire maatschappij, waarin oude materialen nieuwe grondstoffen worden. In plaats van onze planeet uit te putten via vervuilende mijnbouw, moeten we elke woning als een stadsmijn bekijken, met een schat aan elektrotoestellen. Elke Belg een mijnbouwer!”

Concreet: wat gaat waarheen?

 “Recupel nodigt de Belgische gezinnen uit om hun ­– al dan niet werkende – apparaten naar de RecyclePunten, recyclageparken of Kringwinkels te brengen.”, legt Peter Sabbe uit, de CEO van Recupel. “Ongebruikte toestellen die niet correct werken, kunnen vaak wel nog gerepareerd worden. Talloze elektrotoestellen krijgen nog een tweede leven dankzij reparatie en herwaardering door sociale-economiebedrijven als Ressources (bijvoorbeeld via Les Petits Riens) en Komosie (via De Kringwinkels). Dankzij de Bezitsmeting kunnen we nu ook het hergebruik in concreet cijfermateriaal omzetten: bijna 30% van de afgedankte toestellen belandt in het hergebruikcircuit!”

Recyclagepark, RecyclePunt en terugname door handelaar/installateur zijn populair

Van de verschillende afdankingsmethoden bleken het recyclagepark, het RecyclePunt en de terugname door de handelaar/installateur de populairste in 2017. Samen waren die goed voor bijna 60% van de inzamelingen! 

“We hebben ook drie redenen geïdentificeerd om elektro af te danken: in 59% van de gevallen was het apparaat defect; in 22% van de gevallen werd het apparaat niet of nauwelijks gebruikt, en in 17% van de gevallen werd er een nieuw toestel met meer functies aangekocht, vooral in de categorie IT”, voegt Peter Sabbe daar nog aan toe. 

We zijn dus op de goede weg wat betreft het hergebruik van elektrotoestellen en de verwezenlijking van een echte circulaire maatschappij in België.

Meer gegevens over het bezit van elektrotoestellen in België én een leuke quiz vind je op www.recupel.be. Neem deel aan onze Quiz!

Bekijk ook onze infographic in bijlage. 

Over het onderzoek

Uit de Bezitsmeting, uitgevoerd door het onderzoeksbureau GfK, kon worden afgeleid welke toestellen het vaakst voorkomen in de Belgische huishoudens (ongeacht of ze gebruikt worden of niet) en welke toestellen eindigden als afval, en dit in vergelijking met hetzelfde onderzoek dat werd uitgevoerd in 2013 en 2015. Recupel gebruikt de resultaten van dit tweejaarlijkse onderzoek om haar inzamelmethodes te optimaliseren en om de bevolking bewust te maken van het hergebruik of de recyclage van oude elektrotoestellen.

_{[1] Die niet minstens één keer in het voorgaande jaar gebruikt werden.}