International E-Waste Day (14/10): Bijna de helft van de Belgen gooit klein elektr(on)isch afval al eens in de vuilbak

Oortjes, oplaadkabels, fietslampjes, afstandsbedieningen, vapes of computermuizen… Vaak blijven ze ongebruikt in huis rondslingeren... Of erger nog, bijna de helft van onze landgenoten gooit ze wel eens in de vuilnisbak. Dat blijkt uit een enquête van Reçupel naar aanleiding van de International E-Waste Day. “Veel kapotte elektr(on)ische apparaten zitten nog vol waardevolle materialen die opnieuw gebruikt kunnen worden”, aldus Eric Dewaet, CEO van Recupel. “Daarom is het belangrijk dat elektronisch afval niet in de verbrandingsoven terechtkomt. Hoe klein ook, breng- altijd je afgedankte elektro binnen bij een inzamelpunt!”

Morgen is het de zesde editie van International E-Waste Day. Dit jaar ligt de focus op een probleem dat vaak over het hoofd wordt gezien: ‘onzichtbaar’ elektronisch afval. Ter gelegenheid van de International E-Waste Day voerde Recupel hierover een bevraging* uit bij 1.000 Belgen.

“Uit ons onderzoek blijkt dat 4 op 10 Belgen niet weet dat sommige gebruiksvoorwerpen onder de categorie ‘kleine elektroapparaten’ vallen”, vertelt Eric Dewaet.

Inktcartridges en oortjes belanden het vaakst in de vuilbak

Een ongebruikte of kapotte wasmachine, koelkast, microgolf of televisie brengen we naar het recyclagepark, de kringloopwinkel of laten we achter bij de leverancier van ons nieuw toestel. Een kleiner elektr(on)isch apparaat blijft daarentegen vaker thuis rondslingeren.

Dat geldt zeker voor gebruiksvoorwerpen, waarbij we niet beseffen dat het eigenlijk klein elektro is. Je elektrische tandenborstel, kaartlezer, computermuis, oude afstandsbediening, oortjes… Bij een grote opruimsessie belanden die zelfs in de vuilnisbak. 43% van de Belgen doet dat wel eens, zo blijkt uit onderzoek van Recupel. Opvallend: onder respondenten jonger dan 34 jaar is dat zelfs 56%.

Vooral inktcartridges (29,3%) en oortjes of headphones (23,6%) belanden zo bij het restafval. Ook fietslichtjes (19,2%) of kerstverlichting (18,9%) gooit de Belg eens in de vuilbak.

Top 10 van klein elektro dat af en toe eens in de vuilnisbak belandt:

Net buiten de top 10, maar ook vermeldenswaard: 13% van de mensen gooit nog altijd wel eens lampen bij het restafval!

Helft Belgen denkt/hoopt dat restafval nog uitgesorteerd wordt

De reden dat deze toestellen in de vuilbak belanden? Vooral een gebrek aan sorteerkennis lijkt in vele gevallen aan de basis te liggen.

“Wat ons enorm verbaasde, is dat 49% van de Belgen ten onrechte denkt dat restafval na inzameling nog verder gesorteerd en gerecycleerd wordt. Er is dus nog heel wat werk aan de winkel voor onze overheden om mensen beter te informeren”, zegt Eric Dewaet. "Ook Recupel zal het komende jaar meer aandacht besteden aan educatie rond afgedankte elektroapparaten."

Nog enkele bijzondere vaststellingen uit de enquête:

15.000 ton klein elektro is grote berg aan waardevolle materialen

Elektr(on)ische apparaten en lampen zitten vol waardevolle materialen en zeldzame kritieke grondstoffen. Eens de apparaten onbruikbaar zijn, kunnen ze gerecycleerd worden. De kapotte toestellen die Recupel inzamelde, werden in 2022 voor 82,3% gerecycleerd tot grondstoffen voor de productie van nieuwe voorwerpen en apparaten. Zo kunnen we apparaten produceren zonder telkens nieuwe grondstoffen aan te spreken.

“Ook kleine elektronische apparaten zitten vol waardevolle materialen. Naar schatting sparen alle Belgen samen zo’n 15.000 ton aan kleine (verborgen) elektrospullen op. Dat komt overeen met het gewicht van zo’n 10.000 auto’s. Als we die grote berg aan klein elektro een nieuw leven kunnen geven, heeft dat een enorme impact. Want hier recycleren is elders minder natuurlijke rijkdommen aanspreken”, vertelt Eric Dewaet, CEO van Recupel.

Ongebruikt of kapot? Geef je toestellen een tweede leven

Heb je thuis dus nog ongebruikte of defecte toestellen liggen? Geef ze een tweede leven! Breng ze binnen bij een Recupel-inzamelpunt in het recyclagepark, de elektroshop of supermarkt.

Sinds kort kan je met Recupel Retour je afgedankte kleine apparaten zelfs gratis meegeven aan de postbode. Bedrijven en organisaties kunnen een ophaling aanvragen via Recupel Pick-up.

En als het ze nog werken, zijn ze ook altijd welkom bij een kringloopwinkel in jouw buurt.

*Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Recupel tussen 15 september en 21 september 2023 bij 1.000 Belgen representatief op taal, geslacht, leeftijd en diploma. De maximale foutenmarge bij 1.000 Belgen bedraagt 3,02%.

Wat is International E-Waste Day?

International E-Waste Day is een jaarlijkse bewustmakingsdag op initiatief van het WEEE Forum, de internationale koepel van inzamelorganisaties, en vindt elk jaar plaats op 14 oktober. Het doel van International E-Waste Day is om het groeiende probleem van elektronisch afval onder de aandacht te brengen en een verantwoord beheer van elektronisch afval te stimuleren.

De editie van dit jaar heeft als motto "Je kunt alles recyclen met een stekker, batterij of kabel!" en vestigt de aandacht op onzichtbaar e-afval - de elektronische items die vaak niet worden herkend en niet binnen de juiste afvalstroom gerecycleerd worden. Hoewel e-waste vaak wordt geassocieerd met afgedankte gadgets en apparaten, wordt een aanzienlijke hoeveelheid elektronisch afval vaak over het hoofd gezien.